Անծանոթ բառեր
trip-ուղեւորություն
lead-կապար
castle-ամրոց
upstairs-դեպի վեր
Ածականներ/ Adjectives /
long
few
magic
big
old
ugly
difficult
friendly
բայեր /Verbs/
didn’t know
go
can
asked
heard
looked
see
speak
teach
read
talk
afraid
help
rember
tri
learn
want
walk
draw
open
Հայոց լեզու–Կոչական բաժնից ընտրել 3 առաջադրանք և կատարել:
344. Կետերի փոխարեն կոչականներ գրի՛ր:
Գիտնակա՛ն, դինոզավրերն ինչո՞ւ են ոչնչացել:
Մերի՛, դու քայլող մեքենա տեսե՞լ ես:
Նա իսկապե՞ս իր բնակարանը գազանանոցի է վերածել, Սվետլանա՛:
Մարդն ինչքա՞ն ժամանակ կարող է դիմանալ առանց խմելու, մայրի՛կ:
Գիտե՞ս, Գոհա՛ր, ռոբոտներին էլ է օդ պետք:
Ի՜նչ ասես չես մտածի, Մարիա՛մ հիմա էլ որոշել ես նոր տեսակի ծաղի՞կ աճեցնել:
346. Ընդգծված կոչականները բառակապակցություններ դարձրո՛ւ (լրացումներ ավելացրո՛ւ) և փոխի՛ր շեշտի տեղը:
Օրինակ՝
Կարծես թե արդեն ամեն ինչ հասկանալի է, Անահի՛տ: – Կարծես թե արդեն ամեն ինչ հասկանալի է, բարի՛ Անահիտ:
Տղա՛, քեզ թվում է ֆուտբոլի մասին ամեն ինչ գիտե՞ս:-Խելացի՛ տղա, քեզ թվում է ֆուտբոլի մասին ամեն ինչ գիտե՞ս:
Փոքրի՛կ, լեզուներ սովորելը շատ հետաքրքիր է:-Ա՛յ փոքրիկ, լեզուներ սովորելը շատ հետաքրքիր է:
Ինձ այս նկարի ստեղծման մասին կպատմե՞ս, նկարի՛չ:-Ինձ այս նկարի ստեղծման մասին կպատմես, բարի՛ նկարիչ:
Շանդ պահի՛ր,. որ մոտ գամ, հովի՛վ.-Շանդ պահի՛ր,. որ մոտ գամ, հյուրասե՛ր հովիվ.
Գիտե՞ս, ճամփո՛րդ, այդ կողմով գնալ չարժե, ոչ մի հետաքրքիր բան չկա:-Գիտե՞ս, հետաքրքրասե՛ր ճամփորդ, այդ կողմով գնալ չարժե, ոչ մի հետաքրքիր բան չկա:
Իզուր չէիք եկել, երեխանե՛ր, երեկոն լավ անցավ:-Իզուր չէիք եկել, ուրախ երեխաներ, երեկոն լավ անցավ:
347 Նախադասություններ կազմի՛ր՝ տրված բառերն ու բառակապակցությունները գործածելով որպես կոչականներ:
Բարի՛ մարդիկ,-Բարի՛ մարդիկ, օգնե՛ք շներին:
հարգելի՛ ծնողներ,-Հարգելի՛ ծնողներ, եկեք վաղը ծնողական ժողովի:
ի՛մ հեռատես ընկեր,-ի՛մ հեռատես ընկեր, արի վաղը գնանք զբոսնելու:
անտառի՛ ծառեր,-Անտառի՛ ծառեր, այնքան գեղեցիկ էք:
ա՛յ կամակոր աղջիկ:-Ա՛յ կամակոր աղջիկ, դու էլի մի բան բացահայտեցիր:
Տնային Աշխատանք.՝ 1284,1277,1279, 1281, 1258, 1259, 1257 ա, բ
1284. Սար-3000մ
Iդադար-1/4
IIդադար-1/5
Մնաց Ճանապարհ-?
Լուծում
1) 3000:4=750մ
2) 3000-750=2250մ
3) 2250:5=450մ
4) 450+750=1200մ
5) 3000-1200=1800մ
Պատ.՝ 1800մ
1277. Iօր-1/3
IIօր-2/5
IIIօր-2/15
Լուծում
1)1/3+2/5+2/15=13/15
2)15/15-13/15=2/15
Պատ.՝ ոչ, չի հասցնում.
1279. ա)7/9 x 3/2=21/18
բ)8/5×8/7=64/35
գ)11/20×5/4=55/80
դ)17/6×9/23=153/138
ե)25/36×18/35=450/1260
զ)50/67×13/9=650/603
է)17/48×8/51=136/2448
ը)19/34×43/76=817/3184
1281. երկարություն-11/36սմ
երկարությունների գումարը-?
Լուծում
1) 4×11/36=44/36դմ
Պատ.՝ 44/36սմ
1258. ա)25/4+8/7>19/4+6/7
բ)17/5+5<36/10+3/2
գ)71/36+5/3>69/36+10/6
դ)8/9+4/5>48/54+24/30
1259. Iտեղամաս-2/7
IIտեղամաս-1/5
IIIտեղամաս-4/15
Լուծում
1) 2/7+1/5+4/15=79/105
Պատ.՝ 79/105
1257. ա) 5/3+7/4+1/2+11/6=69/12
բ)13/4+7/6+5/8+9/12=139/24
Прочитать рассказ “Родник” (стр.75 ), суметь пересказать и выполнить задания 7, 8, 10.
7. Подберите из текста антонимы к данным словам. С некоторыми из них
составьте и запишите предложения.
Тёплый-прохлодный
маленький-огромный
смеяться-грустьить
грусть-веселея
молчать,-говорить
старый-новый
Прохладная вода.
Огромный шар.
Сегодня она грустная.
Так весело.
Не надо говорить.
У нас новый домик.
8. Составьте и запишите предложения с данными словами и словосочетаниями.
Прохладная вода в пустыня.
В жаркий пустыне нет воды.
Родник очень прохладный.
Родниковая вода очень прохлодный.
Колодец очень большой.
Дождевая вода очень чистый.
Волшебный источник живет в дережне.
10. На сколько частей можно разделить текст? Как их можно озаглавить?
Родник
1 часть
Волшебный Родник
Это казалось чудом, – самый настоящий Родник с прохладной водой посреди жаркой пустыни. Жаркое солнце выжгло всё. И лишь в одном месте из-под земли бил Родник. Самые страшные засухи ничего не могли с ним поделать. Раз в несколько лет Дождь обязательно навещал Родник и пополнял его. Так и текла жизнь Родника: от дождя до дождя в непрерывной борьбе c пустыней.
2 часть
Л0ди спаслись
Но однажды в его привычную жизнь вторглись люди, которые шли через пустыню большим караваном. Запасы воды у них давно кончились, и если бы не Родник, им пришлось бы умереть в этой пустыне. Родник видел,как плакали от радости женщины, когда поили своих измученных детей, как улыбались суровые мужчины, доверху наполняя походные фляги родниковой водой.Шли годы… Родник всё так же поил людей свежей водой, только вот люди стали другими. Нет, они все так же ценили прохладную воду Родника и говорили, что одного глотка этой волшебной воды хватит, чтобы восстановить силы.За это Родник был готов простить им то, что кое-кто из них швырял в него камни или плевал, перегнувшись через край колодца. Но таких было немного.
3 часть
Родник высох
Нашлись и те, кто не захотел уходить от него, они стали строить дома рядом с Родником. А потом люди придумали собирать дождевую воду в огромные железные баки. Теперь дождь только наполовину пополнял его подземные запасы. Всё остальное попадало в баки. Но люди продолжали ставить новые баки, и каждый следующий дождь
дарил Роднику всё меньше и меньше воды. Родник начал засыхать и наконец совсем высох. Люди с тех пор пили противную, отдающую ржавчиной воду из баков и
с недоверием слушали рассказы стариков о волшебном источнике, бившем
когда-то в самом центре пустыни.
«Ես բեմում կռիվ եմ տալիս, բեմից դուրս կռիվ եմ տալիս: Կռիվ պետք է տալ, բայց առյուծի պես: Գիտե՞ս, առյուծին չեն սիրում ոչ թե նրա համար, որ կենդանիների արքան է, այլ որովհետև չի մլավում…»:
Ապրիլի 1-ին ծնվել է խորհրդահայ կինոյի և թատրոնի ճանաչված դերասան Խորեն Աբրահամյանը:Թաղամասը, ուր ծնվել ու մեծացել էր Խորեն Աբրահամյանը, բոլորին հայտնի «Ազիզբեկովի հրապարակն» էր, այժմ՝ Սախարովի անվան: Մայրաքաղաքի կենտրոնում գտնվող, իր ուրույն նկարագրով, մարդկային ուշագրավ բնավորություններով աչքի ընկնող, «էրգրից» ու Հայաստանի տարբեր բնակավայրերից եկած մարդկանց կենցաղի ու սովորությունների խայտաբղետ ներթափանցումներով առանձնացող այս տարածքը մերձ էր «Մոսկվա» կինոթատրոնին, հեռու չէր «Կոմայգուց», որոնք իրենց դրոշմն էին դնում հատկապես դեռահասների նկարագրերի ու բնավորությունների վրա՝ նրանց մշտապես պահելով մայրաքաղաքում կատարվող իրադարձությունների կիզակենտրոնում:Դերասանը հաճույքով էր պատմում, որ իրենց բակն ապրում էր համերաշխ ընտանիքի պես’ տարբեր կենցաղի մարդկանց միավորելով-համախմբելով: Այդ բակում էին ապրում Գավառի թատրոնից եկած Վաղինակ և Անահիտ Դովլաթյանները, որոնց որդիներից մեկի՝ Ֆրունզե Դովլաթյանի հետ մանկությունից ընկերություն էր անում Խորեն Աբրահամյանը: Այստեղ էր ապրում իր համեստ նկարագրով, փոքր-ինչ արտառոց արտաքինով Հարություն Բաբաջանյանը, որի որդին՝ Առնոն, չնայած փոքր-ինչ մեծ լինելով բակի տղաներից, նրանց հետ ընկերություն էր անում: Այստեղ էր նաև Գաբրիելյանների ընտանիքը, որի ավագ որդին՝ Էմիլը նույնպես Խորեն Աբրահամյանի և մյուսների մանկության ընկերն էր: Միջավայրը չէր կարող իր ազդեցությունները չթողնել Խորեն Աբրահամյանի վրա, ուստի դեռ պատանությունից նա ներկայացնում էր յուրատեսակ ծայրահեղությունները՝ կյանքային, ակտիվ, երբեմն կռվազան էությանը համադրելով բարձր ինտելեկտուալիզմը:— Նրա կյանքի ակունքներում, կամ ինչպես ընդունված է ասել, նրա օրոցքի մոտ, կանգնած չեն եղել մտքի տիրակալներ և որոտաձայն մարգարեներ: Մայրը՝ տիկին Գոհարը, հեռավոր ընդհանրություններ ուներ արվեստի հետ, ավագ քույրը ուսումնասիրում էր օտար լեզուներ: Հոր վաղաժամ մահը, պատերազմական տարիների դժվարին մանկությունը և բռնցքամարտիկի ու վոլեյբոլիստի պատանեկությունը…անհետևանք չանցան ապագա դերասանի համար: Անհավանական իրադարձությունների մեջ էր ընկնում, պատահում էր նաև, որ կռվում էր, բայց որպես օրենք նա միշտ հաղթող էր: Սա մանրուք չէ կենսագրության մեջ: Սա դիրքորոշում է, սա սկզբունք է,- գրել է կինոբեմադրիչ Ներսես Հովհաննիսյանը:
Առաջադրանքներ՝
2. Ո՞ւմ էր պաշտում մեծ դերասանը. փոքրիկ տեղեկություն նրա մասին:
Խորեն Աբրահամյանը պաշտում էր Չապլինին:
Չապլինի լոնդանյան մանկությունը եղել է ծանր և աղքատ։ Հոր բացակայության և մոր ծանր ֆինանսական դրության պատճառով նրան, ինը տարեկանը չբոլորած, երկու անգամ ուղարկել են աշխատանքի։ Երբ նա 14 տարեկան էր, նրա մայրը տեղափոխվել է հոգեբուժական հիվանդանոց։ Չապլինը վաղ տարիքից ստանձնել է դերեր, հանդես գալով երաժշտական սրահներում, իսկ ավելի ուշ աշխատել բեմում՝ որպես դերասան և կատակերգու։ 19 տարեկանում համագործակցում է հայտնի Ֆրեդ Կարնո ընկերության հետ, որը նրան Ամերիկա է տանում։ Չապլինը հետամուտ էր ֆիլմարտադրությանը և իր առաջին քայլերը արեց Քեյստոն Ստուդիայի «Կեցություն ստեղծելով» ֆիլմում (1914)։ Նա շուտով բարելավում է թափառաշրջիկ կերպարը և երկրպագուհիների բանակ է հավաքում։ 1918-ից նա աշխարհում ամենահայտնի կերպարներից էր։
3. Կարմիրով նշիր դերասանին նկարագրող արտահայտությունները:
Ապրիլի 1-ին ծնվել է խորհրդահայ կինոյի և թատրոնի ճանաչված դերասան Խորեն Աբրահամյանը:Բարձր հասակը, գեղեցիկ ու արտահայտիչ դեմքը, մեծ աչքերը, հաճելի բարիտոնը այն նախադրյալներն էին, որոնք էլ հրապուրեցին քննական հանձնաժողովի անդամներին:
4. Ինչպե՞ս ընդունվեց Խորեն Աբրահամյանը թատերական ինստիտուտ:
Ֆիզկուլտուրայի ինստիտուտի ընդունելության քննությունների ժամանակ և ընկերների հորդորով ու նաև «մարզական հետաքրքրությամբ»’ դիմում Թատերական ինստիտուտի դերասանական բաժին: Դերասանը հետագայում պատմում էր, որ իր ցանկությունն էր ընդամենը մեկ տարի այստեղ սովորելուց հետո’ նորից դիմել Ֆիզկուլտուրայի ինստիտուտ: Շատերի և իր համար անսպասելի’ թատերականում ընդունելության քննությունները հանձնեց գերազանց:
5. Ո՞ պիեսներում խաղաց Խորեն Աբրահամյանը. չմոռանաս դնել չակերտները:
Խորեն Աբրահամյանը խաղացել է <<Արարատյան դաշտի աղջիկը>>, <<Փեսատեղ>>, <<Լեռնային լճի գաղտնիքը>>, <<Հացետիրոջ որոնումները>>, <<Առաջին Էջելոն>>, <<Բարձրություն>>, <<Նրա կյանքի նպատակը>>, << Մոր սիրտը>>, <<Իմ ընկերոջ մասին>>, <<Առաջին սիրո երգը>>, <<Փլուզում>>, <<Օտար հետք>>, <<Լուսաբացից առաջ>>, <<Ճանապարհ>>, <<Փառքի օղակներ>>, <<Դճվար անցում>>, <<Սարոյան եղբայրները>>, <<Մենք ենք մեր սարերը>>, <<Անցյալի արձագանքները>>, <<Հույսի խրճիթներ>>, <<Երևանյան օրերի խրոնիկա>>, <<Մհերի արձակուրդային արկածներ>>, <<Երկունք>>, <<Արևիկ>>, <<Հույո աստղ>>, <<Ապրեցեք եկար>>, <<Լեգենդ ծաղրածուի մասին>>, <<Թռիչքն սկսվում է երկնքից>>, <<Յոթ սարից այն կողմ>>, <<Գործողում առողջարան>>, <<Հրդեհ>>, <<Տերը>>, <<Մասնավոր դեպք>>, <<Քանի դեռ ապրում ենք…>>, <<Համբարձում>> և <<Նոյը>>:
6. Դուրս գրիր հատուկ անունները:
Խորեն Աբրահամյան,Վաղինակ և Անահիտ Դովլաթյանները,Ֆրունզե Դովլաթյանի,Առնո Բաբաջանյան,Հարություն Բաբաջանյան,Ներսես Հովհաննիսյան,Գաբրիելյան,Գոհար,Չապլին,Արմեն Գյուկուլյան,Վլադիմիր Աբաջյան, Նինել Դալլաքյան, Արմեն Խոստիկյան,Սունդուկյան.
Հայոց լեզու–Նախադասության բազմակի անդամներ/կատարել առաջադրանքները/
337. Նախադասության ընդգծված բառերից յուրաքանչյուրն ի՞նչ հարցի է պատասխանում:
Սուրդ կամ վահանդ նվիրիր տղային:-Սուրդ,Վահանդ-Ի՞նչդ.
Ամեն առավոտ անձամբ կերակրում էր իր թռչուններին և շներին:-Թռչուններին,Շներին-Ի՞նչերին
Քամին ու ալիքը ընկերներ են:Քամին,Ալիքը-Ինչերը
Հենց ցանկապատի մոտ կանգնած էր մի վիթխարի վրան, որտեղից լսվում էր անպատմելի աղմուկ՝ վնգստոց, կաղկանձ, ծղրտոց, փնթփնթոց, խռխռոց ու ճիչեր:-վնգստոց, կաղկանձ, ծղրտոց, փնթփնթոց, խռխռոց ու ճիչեր-Ի՞նչերը.
Մայրս, քույրս, Սոֆին, Ջեկին ու ես գնում ենք մի վանդակից մյուսի մոտ, տանում հաց, կաթ, միրգ ու մսի կտորներ:-Սոֆին, Ջեկին ու ես,հաց, կաթ, միրգ ու մսի-Ո՞վքեր,Ի՞նչերը.
338. Նախադասությունն ընդարձակի՛ր՝ փակագծում տրված հարցին պատասխանող բառեր գրելով կետերի փոխարեն:
Ո՛չ նապաստակ, ո՛չ շուն, ո՛չ էլ կատուն չեն խաբի աղվեսին, նա բոլորից էլ խորամանկ է: (ինչե՞րը)
Շանը, Կատվին, .Կապիկին ու Աքլորին վերցրինք ու ճամփա ընկանք: (ինչե՞րը)
Մի գիշերում ամբողջ անտառը լցվեց շներով, գայլերով և Արջերով: (ինչերո՞վ)
Տանը, Դպրոցում կամ Տաղավարում պետք է փնտրեք: (որտե՞ղ)
Սոֆին, Մարիամը, Մերին ու Գոհարը պիտի գտնեն գանձը: (ովքե՞ր)
339. Նախադասությունն ընդարձակի՛ր՝ փակագծում տրված հարցին պատասխանող մի քանի բառ կամ բառակապակցություն ավելացնելով: Դրանք և, ու, կամ բառերով կապի՛ր կամ ստորակետով բաժանի՛ր:
Օրինակ՝
Նա շատ է ճամփորդել: (ինչո՞վ) – Նա գնացքով, նավով ու օդանավով շատ է ճամփորդել:
Օդում տեսավ: (ինչե՞ր)-Օդում տեսավ ինքնաթիռներ:
Բազմագույն ու բազմաբույր ծաղիկներ կան: (որտե՞ղ)-Բազմագույն ու բազմաբույր ծաղիկներ կան այգում:
Հինգ րոպե առաջ դուրս եկան: (ովքե՞ր)-Հինգ րոպե առաջ դուրս եկան սովորողները:
Վաղուց դեղին են: (ինչե՞րը)-Ծաղիկները վաղուց դեղին են:
340. Նախադասությունն ընդարձակի՛ր՝ փակագծում տրված հարցին պատասխանող մի քանի բառ կամ բառակապակցություն ավելացնելով: Դրանք և, ու, կամ բառերով կապի՛ր կամ ստորակետով բաժանի՛ր:
Այդ անգամ բազմաթիվ երեխաներ հետաքրքիր ճամբարի ներկա եղան:
Փորձարարը եղբայրներին խնդրեց, որ մոտենան:
Գույզգույն մետաղը ինձ շատ էր զարմացրել:
Մաթեմատիկան հետաքրքիր և բարդ գիտություն է:
Վաղը հանդիպում եմ նրան ու ինձ հետաքրքրող հարցեր տալիս:
Եգիպտոսում ես շատ բան իմացա դրանց մասին:
Salt-աղ
Pepper-պղպեղ
mustard-մանանեխ
without-առանց
ticket-տոմս
luggage-ուղեբեռ
Ընտրյալների 10 գլխավոր նշաններն ըստ Սուրբ Հարյերի
Ա. Ով ուղիղ հավատ ու աներկբա հույս ունի, սիրում է Աստծուն և ընկերոջը, Աստծուց երկնչում է և փորձում է պահել Նրա պատվիրանները, նախանձավոր է լինում Աստծո փառքին ու ջանք թափում ընկերոջ փրկության համար:
Բ. Ով բոլոր գործերում որպես իր վերջին նպատակ ունի Աստծո Արքայությունը, նպատակակետը հարստությունը չէ, փառքը, պատիվը և աշխարհի բոլոր բաների անկարգ բաղձանքը:
Գ. Ով հանուն Քրիստոսի անտրտունջ համբերում է բոլոր վշտերին ու փորձություններին, իրեն վերաբերող ամեն ինչ հանձնում է աստվածային տեսչությանը և ամեն ինչում համաձայնում Աստծո կամքին:
Դ. Ով հեզ ու խոնարհամիտ է, ամենքին բարիք է կամենում և ոչ ոքի չարիք գործել չի խորհում, բոլորին ներում է և նրանց փրկության համար աղոթում:
Ե. Ով ամեն ժամանակ իր կարողության չափով ողորմություն է տալիս կարոտյալներին, խնամում հիվանդներին, օգնում փորձանքի մեջ եղած մարդկանց, ուսուցանում տգետներին ու խրատում անխրատներին:
Զ. Ով իրեն մեղավոր է համարում, հոգու խոնարհությամբ զղջում մեղքերի համար, հաճախ խոստովանում ու ապաշխարում և արժանապես մոտենում հաղորդվելու Տիրոջ մարմնի ու արյան Խորհրդին:
Է. Ով զգուշանում է մահացու մեղքերից և, որքան հնարավոր է, ներելի հանցանքներից, հեռանում է մեղքի պատճառից և իր զգայարաններն ամեն անվայել բանից հեռու պահում, մարմնավոր հաճույքներից փախչում և մարմինը պահքով ու ժուժկալությամբ ճնշում:
Ը. Ով հոժարությամբ ունկնդրում է հոգեշահ խրատներ, ականջալուր լինում հորդորներին և խորհուրդներին և Աստծո պատգամները սրտի ուրախությամբ լսում ու ջանում է կատարել:
Թ. Ով ջերմեռանդությամբ մասնակցում է Սուրբ Պատարագին և հոգևոր արարողություններին, անձանձիր կատարում իր ամենօրյա աղոթքները, ապավինում Սուրբ Աստվածածնին և նրան խնդրում բարեխոսել Աստծո առաջ:
Ժ. Ով խոկում է իր կյանքի որակի մասին, իր սխալների մասին, խորհում և անդրադառնում դրանց, որոշում շտկել, խոկում է իր մահվան, Աստծո դատաստանի ու դժոխքի տանջանքների մասին:
Աղբյուր՝ Մ. Նունեի բլոգ
Բառարան՝
ընտրյալ- լավագույն, առաջնակարգ, ընտիր
Խոկալ- մտածել, խորհել
Աներկբա- անկասկածելի, չկասկացող, առանց երկմտության
Ողորմություն- գթություն, կարեկցություն, աղքատին տրվող բաժին
Երկնչել- վախենալ
Բաղձանք- խիստ մեծ ցանկություն, փափագ
Զղջալ- ափսոսալ, փոշմանել
Ապաշխարել- գործած մեղքի համար զղջալ, մեղքը քավել
Ժուժկալ-դիմացկուն, համբերատար, զուսպ, չափավոր
Հոգեշահ- հոգու համար օգտակար, հոգին գրավող
Անձանձիր- առանց ձանձրույթի, չհոգնող
Առաջադրանքներ՝
Բարիք-Չարիք
2. Խմբավորիր հոմանիշները.
հորդոր, խոնարհամիտ, խորհել, խրատ, խոնարհ, մտորել, հլու, խորհուրդ, խոկալ:
հորդոր-խրատ,խորհուրդ
խոնարհամիտ-հլու,խոնարհ
խորհել-մտորել,խոկալ
3. Հետևյալ բառերի մեջ նշիր ածանցները և այդ ածանցներով կազմիր նոր բառեր.
մեղավոր-Թագավոր
տանջանք-աշխատանք
փորձություն-գեղեցկություն
աստվածային-հումորային
տգետ-տգեղ
4. Փորձիր համառոտ շարադրել՝ ո՞վ կարող է ընտրյալ լինել:
Ով ուղիղ հավատ ու աներկբա հույս ունի:Ով բոլոր գործերում որպես իր վերջին նպատակ ունի Աստծո Արքայությունը:Ով հանուն Քրիստոսի անտրտունջ համբերում է բոլոր վշտերին ու փորձություններին:Ով հեզ ու խոնարհամիտ է, ամենքին բարիք է կամենում և ոչ ոքի չարիք գործել չի խորհում, բոլորին ներում է և նրանց փրկության համար աղոթում:Ով ամեն ժամանակ իր կարողության չափով ողորմություն է տալիս կարոտյալներին:Ով իրեն մեղավոր է համարում:Ով զգուշանում է մահացու մեղքերից:Ով հոժարությամբ ունկնդրում է հոգեշահ խրատներ:Ով ջերմեռանդությամբ մասնակցում է Սուրբ Պատարագին և հոգևոր արարողություններին:Ով խոկում է իր կյանքի որակի մասին:
Շերտավոր ամպերը դիտվում են տարվա ցուրտ կեսին՝ ցիկլոնների տաք գոտում և պայմանավորված են շրջադասային շերտերում առաջացող թույլ վերընթաց հոսանքներով (5-10 սմ/վ) ու տուրբուլենտականությամբ։ Շերտավոր ամպերը լեռնային, բարդ ռելիեֆի պայմաններում հաճախ կարող են տարափոխվել կույտավոր ամպերի։
ՀՀ տարածքում տարվա ընթացքում առավել հաճախ դիտվում են շերտակույտավոր (40-50 %), բարձր կույտավոր (30-40%), փետրավոր (որոնց առավելագույն կրկնողականությունը դիտվում է գարնանը և ձմռանը՝(20-30%) ամպեր։ Երկնակամարը բազմահարկ ամպերով ծածկված լինելու աստիճանը՝ ամպամածությունը, արտահայտվում է բալլերով (10 բալային սանդղակով)։ Երկինքը համարվում է պարզ, երբ ամպամածությունը կազմում է 0-2, կիսապարզ՝ 3-7, ամպամած՝ 8-10 բալլ։ Տարբերում են ներքին և ընդհանուր (անկախ հարկից) ամպամածության տեսակներ։ Ամպամածությունն ունի իր ցայտուն արտահատված օրական և տաեկան ընթացքը, որը լեռն, ռելիեֆի պայմաններում աչքի է ընկնում մեծ բազմազանությամբ, ՀՀ-ում դիտվում է հիմնականում 7-8 ամիս, հատկապես հյուսիսային, հյուսիս-արևելյան շրջաններում։
Ալիքավոր ամպերի առաջացումը կապված է շրջադասային շերտերի առկայության հետ։ Սրանց վերին և ստորին սահմաններում դիտվում են ուղղությամբ և արագությամբ խիստ տարբեր օդային հոսանքներ, որոնք և առաջացնում են ալիքային շարժումներ։ Ալիքավոր ամպերի առաջացմանը նպաստում է նաև ցամաքի մակերևույթը։ Իրար հաջորդող լեռների և հովիտների վրայով անցնող օդային հոսանքներն առաջացնում են ալիքային շարժումներ և մթնոլորտի բավարար խոնավության պայմաններում ալիքավոր ամպերի առաջացման պատճառ են դառնում։ Նման ամպեր դիտվում են ձմռանը՝ Սևանա լճի ավազանում։
Սվետլանա Մելքումյան 